Trawa i jej znaczenie w żywieniu koni

Trawa to naturalny pokarm koni, najlepszy dla ich układu pokarmowego. Dobrej jakości pastwisko potrafi zaspokoić zapotrzebowanie bytowe konia. Niestety, dla koni sportowych i wykonujących jakikolwiek większy wysiłek, sama trawa to za mało. Zapotrzebowanie kaloryczne takich koni można uzupełnić odpowiednio dobraną paszą treściwą. W Polsce, z uwagi na uwarunkowania klimatyczne- okres zimowy, duże znaczenie w diecie konia odgrywa również siano.

Czym jest trawa?

Mówiąc o trawie w kontekście żywienia koni, mamy na myśli pasze zielone, zielonki. Rośliny występujące na użytkach zielonych to trawy wysokie, trawy motylkowate i zioła. W naturalnych warunkach na użytkach zielonych występuje ponad 100 gatunków roślin, z czego zdecydowaną większość stanowią trawy. Każdy gatunek w połączeniu z uwarunkowaniami takimi jak klimat, rodzaj gleby oraz poziom nawożenia daje zielonki o różnym stopniu zawartości składników odżywczych oraz smakowitości. W celu określenia zawartości składników pokarmowych w paszy objętościowej najlepiej jest pobrać próbki i poddać je analizie w laboratorium badającym pasze. Firma Connolly’s Red Mills posiada takie laboratorium, do którego można przesłać do analizy próbki np. siana.

TRAWY

Ze względu na przydatność w żywieniu, trawy dzieli się na wysoko-, średnio- i małowartościowe.

Trawy wysokowartościowe:

• Wysokie- wysokie kwiatostany i małe ulistnienie, są to m.in. kostrzewa łąkowa, tymotka łąkowa, wyczyniec łąkowy, rajgras wyniosły, konietlica łąkowa, kupkówka łąkowa, stokłosa bezostna, mozga trzcinowata
• Niskie- większe ulistnienie, mniej włókna surowego, większa strawność, są to m.in. życica trwała, wiechlina łąkowa/ zwyczajna/roczna, mietlica olbrzymia, kostrzewa czerwona.

Trawy małowartościowe zawierają znaczną ilość włókna oraz niewiele składników mineralnych- nie odżywiają organizmu. Są to między innymi śmiałek darniowy, trzęślice, bliźniaczka psia trawka, trzcina pospolita, sity i turzyce.

MOTYLKOWATE

Jest to grupa która odznacza się dużą strawnością oraz zawiera znaczne ilości białka wapnia i magnezu. Wśród nich znajdują się koniczyna biała/ łąkowa/ białoróżowa, wyka płotowa/ ptasia, groszek łąkowy. Koniczyna biała jest chętniej zjadana przez konie niż czerwona.

 

ZIOŁA

Są to rośliny dwuliścienne, z wyjątkiem motylkowatych, oraz porosty, mchy i paprocie. Wśród ziół występują wysokowartościowe rośliny oraz trujące chwasty. Na słabo eksploatowanych użytkach ich udział jest znaczny. Część z nich zawiera znaczne ilości pierwiastków śladowych.

Zioła dobre dla koni to: mniszek lekarski, brodawnik jesienny, krwawnik pospolity, biedrzeniec wielki, babka lancetowata, krwiściąg lekarski, szczaw zwyczajny.

Trujące: jaskier ostry/ bulwkowy, knieć błotna, rzeżucha łąkowa, skrzyp błotny, miłek wiosenny, ziemowit jesienny, orlicą pospolita, dziurawiec.

idealne warunki pastwiskowe

Udział traw w runi powinen wynosić 70-80 %, a motylkowatych i ziół do 10-15%. Nie zawsze jest to możliwe ze względu na uwarunkowania glebowe i klimatyczne. Na obszarach wilgotnych jest na ogół więcej traw, a na obszarach suchych i zasobnych w wapń- więcej jest motylkowatych i ziół. Aby zachować odpowiedni skład pastwiska, nie jest wskazane wypasanie na nim wyłącznie koni, ponieważ wyjadają one najbardziej smakowite dla nich trawy, przez co rozrastają się chwasty i trawy mało pożądane. Dobrym rozwiązaniem jest wypasanie na koni na przemian z np. krowami lub przemienne użytkowanie pastwiska – wypas/koszenie.

Nawożenie pastwisk azotem sprzyja wzrostowi traw, jednocześnie zmniejszając udział motylkowatych i ziół.

SKŁADNIKI POKARMOWE ZAWARTE W ZIELONKACH

Zielonki charakteryzują się znaczną zmiennością składu chemicznego, ze względu na gatunek, stopień rozwoju rośliny, warunki glebowe i klimatyczne. Można w nich znaleźć: włókno surowe, białko, wapń, magnez, fosfor, sód, potas, żelazo, miedź, cynk, kobalt, mangan, jod, selen, beta-karoten, witaminę E, witaminę D2. Z tego powodu niektóre konie będą potrzebowały dodatków żywieniowych czy suplementacji, ponieważ pastwisko nie będzie w stanie zapewnić ich organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych.

Wraz ze starzeniem się rośliny, zwiększa się udział włókna surowego, jednocześnie zmniejsza się strawność. Im młodsza roślina tym większy udział białka (więcej liści, mniej łodyg).

ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z WYPASEM

• Możliwe jest przekarmienie- szczególnie przejście z żywienia stajennego (koniec zimy) na pastwiskowe powinno przebiegać powoli, pobranie znacznej ilości świeżej trawy może spowodować biegunki, wzdęcia oraz ochwat (szczególnie u kuców).
• Pobranie szkodliwych pierwiastków zawartych w trawie- należy uważać na pobieranie azotanów, których spore ilości znajdują się w młodej zielonce- ich ilość zależy od intensywności nawożenia podłoża i warunków pogodowych. Zbyt wysokie pobranie azotanów powoduje obniżenie wydajności przez zaburzenia w układnie krążenia.
• Pobranie roślin trujących- jeśli pastwisko jest w dobrym stanie i posiada zróżnicowaną roślinność, konie omijają rośliny trujący
• Zarażenie pasożytami- konie w stadzie mogą zarażać się między sobą różnego rodzaju pasożytami. Należy zwrócić uwagę na odrobaczenia dołączając konia do nowego stada. W celu uniknięcia tego problemu, powinniśmy każdego dnia sprzątać pastwisko z odchodów.

zapewnij swojemu koniowi dobre pastwisko

Zapewnienie pastwiska to najlepsze, co możesz zrobić dla Swojego konia. Dzięki temu, stworzysz mu warunki podobne do życia w środowisku naturalnym. Swobodny ruch dobrze wpływa na psychikę i samopoczucie konia oraz jest niezbędny do prawidłowego rozwoju koni młodych. Dobrej jakości trawa potrafi pokryć zapotrzebowanie bytowe organizmu. Jeśli pastwisko jest słabej jakości, należy dokarmić konia odpowiednią paszą treściwą lub zapewnić mu suplementację.

Konie trenujące, pracujące i klacze źrebne powinny dostawać dodatkowo paszę treściwą, ponieważ nie są w stanie pobrać takiej ilości trawy, która będzie odpowiadała ich zapotrzebowaniu. Ponadto pasza objętościowa chłonie w układzie pokarmowym wodę (pękaty brzuch) co dla koni sportowych wiąże się z dyskomfortem. Konie ras ekstensywnych powinny mieć ograniczony dostęp do młodej trawy, z uwagi na wysoki poziom białka i możliwe problemy zdrowotne.

Jeżeli masz jakiekolwiek pytania lub problemy z wyborem odpowiedniego sposobu żywienia Swojego konia, napisz do Nas wiadomość na adres kontakt@redmils.com.pl.